Πανεπιστημιακό Άσυλο: Κατάργηση; Μέρος Πρώτο

Ακούγονται πολλά αυτές τις μέρες...Τι χρειάζεται το άσυλο σε μια δημοκρατική κοινωνία...Αν η το πανεπιστημιακό άσυλο επιτελεί το σκοπό του ή όχι, και κυρίως, αν η ύπαρξη του ή η κατάργηση του έχει νόημα...Παραθέτω μια γνώμη, επηρεασμένη σαφώς και από το κλίμα των ημερών, αλλά και από γεγονότα των τελευταίων ετών.
Προφανώς η συζήτηση είναι πολύ μεγάλη, και δε χωράει σε ένα κείμενο ενός blog. Όπως φυσικά, δε χωράει και σε ένα πάνελ τηλεοπτικής εκπομπής. Ειδικά με το γνωστό - επιφανειακό τρόπο που γίνονται όλα στον τηλεοπτικό χώρο. Ωστόσο κάποια πράγματα είναι σαφή, καθώς και μπορούν να συζητηθούν - σχόλια ευπρόσδεκτα, δεν το συζητάμε. Το κείμενο χωρίζεται σε δύο μέρη, το πρώτο μέρος αφορά κυρίως την καταστολή, ενώ το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στο άσυλο, για να γίνει κάπως πιο ευανάγνωστο.


Πανεπιστημιακό Άσυλο: Κατάργηση;
(Μέρος Πρώτο: Καταστολή)

Το κυριότερο περιστατικό που μπορεί να είναι ενδεικτικό για τη σημερινή κατάσταση, είναι η ιστορία με το φοιτητή του πολυτεχνείου του ΑΠΘ (πολιτικός μηχανικός για την ακρίβεια), ενάντια στον οποίο πήγε να στηθεί πλαστή κατηγορία από τους αστυνομικούς που τον συνέλλαβαν, αλλά σώθηκε χάρη σε κάποιον που βιντεοσκόπησε τη σκηνή. Λίγο πολύ η ιστορία είναι γνωστή, και μπορεί κάποιος εύκολα να την ψάξει στο ίντερνετ (ναι, αποφεύγω να δίνω links...), ενολίγοις όμως έχει ως εξής:
Ένα παιδί που διαμαρτυρήθηκε για τον άγριο ξυλοδαρμό μιας κοπέλας από δυνάμεις της αστυνομίας, βρέθηκε κυνηγημένος από αυτές, ώσπου ακινητοποιήθηκε, ξυλοκοπήθηκε, και με έκπληξη διαπίστωσε ότι οι αστυνομικοί πήγαν να του φορτώσουν τσάντα που δεν είχε, με περιεχόμενο που στοιχειωθετεί κακούργημα (μολότωφ δηλαδή). Όλα αυτά, με λίγη υπομονή και προσοχή, φαίνονται στο βίντεο που κυκλοφόρησε. Το οποίο και εν τέλει τον έσωσε. Οι αστυνομικοί δήλωσαν ότι ...έκαναν λάθος, που βέβαια λίγο τους απασχολούσε ότι θα κατέστρεφε τη ζωή ενός παιδιού (πολλά χρόνια φυλάκισης). Και ο τρόπος με τον οποίο διαδραματίστηκε το περιστατικό, δύσκολα πείθει για την περίπτωση απλού... λάθους.

Πριν πάμε στο άσυλο λοιπόν, ένα βασικό σημείο που αξίζει προσοχής είναι ο ρόλος που επιτελεί η αστυνομία. Που επιτελεί στην πραγματικότητα, όχι ευαγγελίζεται ότι επιτελεί, ούτε αυτός που θα θέλαμε να επιτελεί.

Δυστυχώς πολλά γεγονότα δε γίνονται ευρέως γνωστά, γιατί καλύπτονται από τα μέσα, και συνήθως περνάνε στα ψιλά. Ωστόσο χοντρά παραδείγματα έχουν γίνει γνωστά, κυρίως λόγω ύπαρξης καμερών και βίντεο. Ενδεικτικά αναφέρονται η υπόθεση της ζαρντινιέρας, τα πράσινα σταράκια, πολλές επιθέσεις σε διαδηλώσεις (χημικά, ξυλοδαρμοί), συνδυασμένη δράση με κουκουλοφόρους (πλείστα όσα βίντεο) καθώς επίσης προσαγωγές και συλλήψεις. Πρόσφατο γεγονός και ο τραυματισμός μιας γυναίκας, όταν μηχανή της αστυνομίας έπεσε πάνω της με μεγάλη ταχύτητα. Δε θέλω να εμπλουτίσω την παραπάνω παράγραφο με προσωπικές εμπειρίες, καθώς αυτές ίσως κάποιος τις κοιτάξει δύσπιστα. Υπάρχουν όμως.

Μπορεί το κείμενο να ξεκινάει ανάποδα, όμως ουσιαστικά εκεί εστιάζεται το θέμα: Στην είσοδο (ή όχι) της αστυνομίας στο πανεπιστημιακό άσυλο. Μοιραία, προκύπτει το ερώτημα: ποιας αστυνομίας; Αυτής που συλλαμβάνει οποιονδήποτε χωρίς λόγο; Που στοιχειωθετεί κατηγορίες, χωρίς να νοιάζεται αν καταστρέφει άδικα ανθρώπους; Που ξυλοκοπεί;

Πριν μιλήσουμε για μεμονωμένα περιστατικά, αφενός είναι αφελές λόγω του πλήθους των, αφεταίρου ένας καλός τρόπος να διαπιστώσουμε αν όντως είναι έτσι, είναι να ανατρέξουμε στην ιστορία: Τι απέγιναν αυτοί που αποτέλεσαν τη ζαρτινιέρα; Οι ποινές ήταν αστείες. Αυτοί που συνέλαβαν τον (γνωστό πλέον) Παναγιωτάκη με τα πράσινα σταράκια; Αυτοί που εμφανίζονται πλάι πλάι με κουκουλοφόρους, τους οποίους η (προηγούμενη) κυβέρνηση είχε δαιμονοποιήσει;

Δε μπορούμε να κατηγορούμε ένα ολόκληρο σώμα (μέχρι αποδείξεως του εναντίου) για τις πράξεις κάποιων στελεχών του. Αν και αυτά τα σώματα από κάτι τέτοιο κρίνονται, ας το αφήσουμε αυτό. Μπορούμε όμως, ή δε μπορούμε, να καταλάβουμε πως λειτουργεί το σύστημα, με βάση τα επακόλουθα; Ποιος εν τέλει ο ρόλος της αστυνομίας; Να διατηρεί την τάξη, με ποια έννοια; Της καταπολέμισης της εγκληματικότητας, ή των αντιδράσεων εναντίον της εξουσίας, των κυβερνόντων κοκ;

Νέο στοιχείο για προβληματισμό: Διαρκώς αυστηρότερες ποινές θεσπίζονται για θέματα που έχουν να κάνουν με καταστροφές (υλικές ζημιές δηλαδή), ενώ αντίθετα οικονομικά σκάνδαλα πολλαπλάσιου μεγέθους δεν τιμωρούνται. Ανέκαθεν οι υλικές ζημιές έχουν ένα συγκεκριμένο κόστος, και ανάλογη τιμωρία. Κανείς δεν πάει φυλακή σπάζοντας ένα τζάμι. Ή και πολλά τζάμια. Στη φυσιολογική ζωή, αυτά είναι πλημελλήματα -κατακριτέα, δεν το συζητάμε. Σε συνθήκες διαδηλώσεων όμως, μετατρέπονται σε κακουργήματα και επιφέρουν μακροχρόνιες φυλακίσεις (και προφυλακίσεις, άλλο θέμα αυτό). Γιατί;

Ακολουθεί το δεύτερο μέρος...